Voordat nieuwe indicaties voor kankermedicijnen in Europa worden goedgekeurd, moeten uitgebreide klinische proeven worden gedaan. Na goedkeuring blijft men echter zowel in de praktijk als in studies leren over de optimale duur van behandeling met deze medicijnen om patiënten niet alleen effectief, maar ook doelmatig te behandelen. Deze studies worden ‘optimalisatiestudies’ (ook wel ‘doelmatigheidsstudies’) genoemd. Nederland is op dit gebied een voorloper met het Treadmeds-programma waarin tien zorgverzekeraars gezamenlijk dit soort optimalisatiestudies financieren. Deze studies zijn niet alleen zelf financierend, maar genereren ook extra besparingen voor het zorgstelsel. Stichting DUOS, de Nederlandse studiegroep op het gebied van uro-oncologie, werkt samen met Treadmeds aan deze studies. Zo werd in 2022 gestart met de AVE-Short studie waarin de optimale duur van Avelumab -immunotherapie bij blaaskanker wordt onderzocht.
In januari 2024 is gestart met de APA/ENZA Short. Hoofdonderzoeker prof. dr. Ronald de Wit: ‘ In de registratiestudies met hormoontherapie plus apalutamide of enzalutamide bij mannen met bij diagnose beperkt ( laag-volume) uitgezaaide prostaatkanker is de behandeling met apalutamide of enzalutamide voortgezet tot aan ziekteprogressie. Dat is gemiddeld 4 jaar met alle zorglast en bijwerkingen en uiteraard kosten van dure medicijnen van dien. Deze studie onderzoekt of 12 maanden behandeling bij laag volume castratie sensitieve prostaatkanker met eventuele herstart bij nieuwe PSA toename net zo effectief is als doorgaan tot aan progressie. Daarmee kan een langdurige behandeling wellicht worden bekort en daarmee ook de bijwerkingen. Aan deze studie zullen naar verwachting 28-30 centra en 400 patiënten meedoen. De patiënten worden middels loting verdeeld in de (short) groep die na 12 maanden stopt met de APAlutamide of ENZAlutamide en de groep die zoals nu volgens de registratie-indicatie doorgaat tot ziekteprogressie.
https://stichtingduos.nl/start-apa-enza-short-studie/